In 2012 is de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED) vastgesteld. De richtlijn is de uitwerking van de Europese doelstelling om in 2020 het energieverbruik met 20% te verlagen. In de richtlijn staan ook verplichtingen voor bedrijven. Per 1 juli 2015 ben je als bedrijf, dus ook als zorginstelling, verplicht om je aan twee artikelen uit de EED te houden, artikel 8 en 14. Hoe zorg je als zorginstelling dat je aan de EED voldoet? En waar kun je het beste beginnen?

Buro ZP helpt met het maken van de juiste keuzes. Wij houden ons dagelijks bezig met duurzaamheidsvraagstukken in de zorg en maken zaken inzichtelijk. We leggen je in dit artikel uit wat de EED betekent voor zorginstellingen en hoe je hieraan kunt voldoen.

Wat houdt de EED precies in?

Artikel 8: de energie-audit

Met de energie-audit verzamel je actuele informatie over het energieverbruik in de zorginstelling. Het geeft een overzicht van het verbruik van gebouwen, processen, installaties, vervoer en warmte. Daarbij geeft de audit een overzicht van de mogelijke energiebesparing. De Europese Commissie wil hiermee bedrijven motiveren om (meer) energiebesparende maatregelen te nemen. De audit moet minstens elke vier jaar worden herhaald. 

Telt de zorginstelling meer dan 250 medewerkers? Of is de jaaromzet groter dan € 50 miljoen en is het balanstotaal meer dan € 43 miljoen? Dan ben je als zorginstelling waarschijnlijk verplicht om de energie-audit uit te voeren. Dit kun je nagaan via de Wetchecker Energiebesparing.

Artikel 14: kosten-batenanalyse bij nieuwbouw en renovatie

Artikel 14 uit de EED-richtlijn vraagt bedrijven om een kosten-batenanalyse uit te voeren van een geplande situatie in vergelijking met de huidige situatie. Deze verplichting geldt voor nieuwe of ingrijpend te renoveren industriële installaties met een totaal thermisch vermogen van meer dan 20 MW en bij een nieuw of ingrijpend te renoveren stadsverwarmings- of koelingsnetwerk. Weet je niet zeker of je een kosten-batenanalyse moet maken? Op de website van de Rijksoverheid vind je meer informatie. 

Wat betekent de EED voor zorginstellingen?

Veel zorginstellingen hebben nog niet aangegeven welke energiebesparende maatregelen ze sinds 2015 hebben genomen. Elke zorginstelling heeft een informatieplicht en moest dit voor 1 juli van dit jaar aangeven. Verschillende zorginstellingen ondernemen actie op het gebied van duurzaamheid. Vaak is het lastig om te bepalen waar je gaat beginnen. Aan welke eisen moet je voldoen? Welk pand renoveer je eerst? Het is voor veel zorginstellingen lastig om dit soort vragen te beantwoorden.

Buro ZP helpt zorginstellingen dit inzichtelijk te maken. In het voortraject wordt duidelijk: hoe ga je het aanpakken? Wat heb je nodig? Welke energiebesparende maatregelen moeten er uitgevoerd worden? Welke uitvoerende partijen kiezen we? En wat doen andere zorginstellingen op dit gebied? 

Hieruit volgt een concreet plan en een planning. Zo wordt duidelijk welke maatregelen wanneer worden genomen.

Hoe zorg je als zorginstelling dat je aan de EED voldoet?

De eerste stap is het inventariseren van het bezit. Het belangrijkste is dat je weet wat elk pand verbruikt. De panden die het meest verbruiken, pak je als eerste aan. Is het jaarverbruik minder dan 50.000 kWh aan stroom of 25.000 m³ aan gas? Dan kun je dat categoriseren als een kleinverbruiker. Richt je eerst op de panden die daarboven zitten.

De tweede stap is in kaart brengen wat je moet gaan doen. Bekijk wat er op welk moment vervangen moet worden en vervang dit dan door een duurzamere optie. Als je dit wilt inplannen, is het van belang dat de onderhoudsplanning op orde is. 

Zodra bekend is welke energiebesparende maatregelen uitgevoerd moeten worden, helpt Buro ZP zorginstellingen bij het maken van een selectie van uitvoerende partijen. Dit is een proces waarin offertes worden opgevraagd, vergeleken en waarbij er wordt gekeken welke partijen het beste aansluiten bij de organisatie. Als de inspectie langskomt, moet er een plan klaarliggen. Daarin staat wanneer de betreffende onderdelen worden vervangen. Ook is het dan van belang om de (toekomstige) energiebesparing van het nieuwe onderdeel daarbij te vermelden.

Waar moet je als zorginstelling op letten?

De gemeente controleert

Het gezag voor de EED ligt bij de gemeenten. Wanneer je als zorginstelling binnen meerdere gemeenten opereert, krijg je te maken met verschillende vormen van handhaving. Gemeente A vraagt bijvoorbeeld om een andere vorm van rapportage dan gemeente B. Het is verstandig om vooraf goed uit te zoeken hoe dit precies zit en er met de betreffende gemeenten goede afspraken over te maken.  

Als zorginstelling kun je hierin het voortouw nemen. Leg proactief een plan voor aan de gemeente. Heb je te maken met meerdere gemeenten? Je kunt voorstellen dat één gemeente de controles en de audit voor de EED op zich neemt. Die koppelt de bevindingen dan terug naar de andere gemeenten. Dat scheelt voor alle partijen een hoop tijd. 

Energiebesparende maatregelen in de zorg

Wanneer je als zorginstelling aan de EED moet voldoen, zijn investeringen onvermijdelijk. Denk hierbij bijvoorbeeld aan zonnepanelen. Deze investeringen verdienen zich uiteindelijk terug. Door betere isolatie verbruik je minder energie. Zo’n investering heeft natuurlijk een terugverdientijd. Vanuit de EED geldt meestal dat investeringen met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar ‘verplicht’ zijn.

De overheid heeft een overzicht gemaakt met verschillende energiebesparende maatregelen. Deze zijn echter niet in elke zorginstelling van toepassing. Een lichtsensor kan op een psychogeriatrische afdeling bijvoorbeeld een hoop onrust veroorzaken. Uitzonderingen op de energiebesparende maatregelen moeten door de gemeente worden aangemerkt als afwijking. De zorginstelling moet daarvoor aantonen dat die energiebesparende maatregel ongunstige gevolgen heeft (bijvoorbeeld voor de bewoners). 

Waar begin je als zorginstelling?

Veel zorgorganisaties zitten nog in de opstartfase. Het is belangrijk om als zorginstelling een strategie te bedenken en een daarbij passend plan te maken, die dan na goedkeuring door de gemeente kan worden uitgevoerd.

Kun je hier hulp bij gebruiken? Buro ZP helpt je met advies. We maken de zaken inzichtelijk. We brengen in kaart waar je als zorginstelling op moet letten en zorgen dat de geplande energiebesparende maatregelen ook daadwerkelijk kunnen worden uitgevoerd. Buro ZP helpt bij het maken van de juiste keuzes. Bij het maken van de planning én de uitvoering. Zodat je als zorginstelling ruimschoots op tijd voldoet aan de EED.